Kultura 2.0

Profesor Jenkins: Nowe media zmieniają świat

Wykład profesora Henry'ego Jenkinsa, dyrektora komparatystyki mediów w Massachusetts Institute of Technology, autora i redaktor licznych książek poświęconych popkulturze i mediom, miłośnika kultury popularnej był opowieścią o przenikaniu się mediów.

Konwergencja w Stanach Zjednoczonych jest rozumiana głównie w kontekście technologicznym, jednak profesor Jenkins preferuje podejście kulturowe. Konwergencja w jego rozumieniu to obieg opowieści, informacji, komunikacji czy praw do własności intelektualnej na wielu platformach medialnych. Nicholas Negroponte przewidział problemy tradycyjnych mass mediów kilkanaście lat temu. - Mass media będą za 10-20 lat, ale nowe media zmienią mass media.

Zachodzące zmiany: przebiegają z różną prędkością, czasem wolno, czasem ad hoc, są inne w różnych krajach. Dramatyczne zmiany zaszły więc już 16 lat temu, ale też w ciągu ostatniego roku. O ile w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych buzzwordem była interaktywność, teraz jest nim uczestnictwo.

Profesor Jenkins nie podjął się przedstawienia prognoz dotyczących polskiego rynku. - Wyborów dokonują sami uczestnicy kultury, więc nie jestem w stanie powiedzieć, jakie zmiany zajdą w Polsce. Zmiany w moim kraju mogą być nieadekwatne do tego, co się dzieje w Polsce, ze względu na specyfikę waszej kultury, system wartości czy tradycję.

Zmiany w Stanach Zjednoczonych opierają się na kilku odkryciach, z których chyba najważniejszym okazała się zbiorowa inteligencja. Prosta obserwacja, że każdy coś wie, nikt nie wie wszystkiego, ale wszyscy wiedzą wspólnie bardzo dużo, doprowadziła do stworzenia takich ikon internetu jak Wikipedia. Jenkins podkreślał, że technologia jest dla tego zjawiska kwestią wtórną. Najważniejsza jest nowa postać struktury społecznej.

Właśnie ta nowa, skomplikowana (bo złożona z wielu osób) struktura sprawia, że tradycyjne media tracą kontrolę nad informacją. Gość z MIT zilustrował to zdjęciem przedstawiającym fana Gwiezdnych Wojen kupującego w sklepie filmowe gadżety. Zdjęcie samoistnie stało się reklamą, która rozeszła się po amerykańskich mediach. Podmioty zainteresowane markę Gwiezdnych Wojen musiały reagować na fakt, którego nie wykreowały.

Czym różnią się więc starzy i nowi konsumenci kultury?

Starzy byli przewidywalni i pozostawali w miejscu, które ktoś dla nich "stworzył". Nowi są szybcy i dają twórcy czy medium trzy sekundy na zrobienie na sobie wrażenia. Jeśli się nie uda, idą go szukać gdzie indziej.

Nowi konsumenci są dużo bardziej prospołeczni i tworzą sieci znajomych. Starzy byli izolowani. Nowi są głośni i lubią wspólnie konstruować akcje. Nowi są bardziej odporni na wpływ, bo lubią brać media we własne ręce, a dla dla korporacji oznacza to, że choć zachowują one prawa do dzieł, to w ich interesie jest ich uwolnienie. Jenkins dodał za McCrackenem - Nasza kultura coraz bardziej opierać się będzie na współuczestnictwie.

Strona konferencji wraz z programem

Blog Kultura 2.0

***

Konferencja "Kultura 2.0. Media, sztuka, dziedzictwo - cyfrowy wymiar przyszłości" odbyła się w dniach 6-7 grudnia br. Zorganizowana została przez Polskie Wydawnictwo Audiowizualne (PWA). Do zespołu programowego weszli: Edwin Bendyk (tygodnik Polityka), Mirek Filiciak (PWA), Justyna Hofmokl oraz Alek Tarkowski (Creatiove Commons PL).

Prowadzący drugiego dnia: Mirosław Filiciak z Polskiego Wydawnictwa Audiowizualnego. Goście: Andrzej Sapkowski (pisarz), Mariusz Czubaj (Polityka), Michał Madej (główny projektant gry Witcher), Wojciech Orliński (Gazeta Wyborcza), Przemysław Truściński (twórca komiksu), Tomasz Bagiński (grafik, twórca filmów animowanych).