Globalna Irlandia i mało globalna Polska

W rankingu najbardziej zglobalizowanych krajów świata już po raz trzeci z rzędu na pierwszym miejscu znalazła się Irlandia. Polska zajęła dopiero 31. pozycję - wynika z raportu Globalization Index, przygotowanego przez A.T. Kearney i magazyn Foreign Policy.

Jak wynika z raportu, w 2002 roku mimo niestabilnej sytuacji w światowej gospodarce, Irlandii udawało się utrzymać silne więzi gospodarcze z resztą świata i pierwszą pozycję w rankingu. Na kolejnych miejscach znalazły się: Singapur, Szwajcaria, Holandia, Finlandia i Kanada. Z pierwszej dwudziestki wypadły Izrael i Hiszpania, natomiast do przodu przesunęły się USA (z 11. na 7. miejsce) oraz Nowa Zelandia (z 16. na 8. miejsce). Miejsca dziewiąte i dziesiąte należały do Austrii i Danii.

W 2002 roku procesy globalizacyjne napotkały poważne trudności, m. in. z powodu spowolnienia gospodarczego, zwiększonych obaw przed podróżowaniem, zaostrzonych procedur bezpieczeństwa na lotniskach, skandali korporacyjnych, krachu gospodarczego w Argentynie, ataków terrorystycznych w Indonezji i Kenii. Wskaźnik integracji gospodarczej spadł do poziomu najniższego od 1998 roku, jednak "ogólna integracja świata" wg. autorów raportu wzrosła.

Strumień zagranicznych inwestycji bezpośrednich już w 2001 roku zmniejszył się o 40%, a w 2002 r. zmalał o dalsze 20% - do wartości 651 mld USD - rekordowo niskiej od 5 lat. Największy spadek nastąpił w USA i w Wielkiej Brytanii.

Autorzy raportu podkreślają, że w 2002 roku nastąpił postęp w światowej integracji dzięki zacieśnianiu kontaktów osobistych i wzrostowi popularności Internetu. Wzrosła również liczba osób odbywających zagraniczne podróże - o 22 mln. Największy boom turystyczny odnotowały Chiny - w 2002 r. Państwo Środka odwiedziło niemal 37 mln gości zza granicy (warto przypomnieć, że epidemia SARS wybuchła dopiero na początku 2003 roku). W roku 2002 wzrosła również liczba międzynarodowych połączeń telefonicznych - do 15 mld minut (został przekroczony poziom 21 minut na osobę). W omawianym roku przybyło 130 mln nowych internautów, było ich łącznie ponad 620 mln, czyli 9,9% ogółu ludności świata.

W raporcie próbowano również określić związek między globalizacją a wyznawanymi w danym kraju wartościami, obowiązującymi systemami społecznymi, roląę kobiet i zmianami w zakresie jakości życia i ochrony zdrowia. Autorzy raportu twierdzą, że w krajach najbardziej zglobalizowanych ludzie żyją najdłużej i najbardziej zdrowo, a kobiety mają największe osiągnięcia w życiu społecznym, edukacji i gospodarce. Procesy globalizacyjne nie wpływają na życie religijne kraju, natomiast mają pozytywny wpływ na równomierną dystrybucję dochodów, otwartość systemów politycznych, zmniejszenie korupcji i polepszenie jakości ochrony środowiska.

W regionie Europy Środkowo - Wschodniej w 2002 r. nastąpił wyraźny wzrost powiązań ekonomicznych z resztą świata. Najlepsze wyniki miała Słowenia, która zajęła 19. miejsce w rankingu, a bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły w 2002 r. w tym kraju trzykrotnie. Natomiast Ukraina znalazła się w końcówce rankingu - na 43. miejscu.

Polska zajęła 31. miejsce, czyli przesunęła się o jedną pozycję do przodu wobec 2001 roku. Jest to wynik raczej umiarkowanie dobry, w porównaniu z osiągnięciami innych krajów kandydujących do Unii Europejskiej, takich jak Czechy czy Słowacja. W naszym kraju w 2002 r. najlepiej wyglądał wskaźnik kontaktów osobistych i podróży zagranicznych. Polskę odwiedziło 13,9 mln gości z zagranicy, mniej niż w 2001 r. (15 mln). Jednak aż 54 mln osób podróżowało z Polski do innych krajów. Mocną stroną naszego kraju punktu widzenia autorów raportu o globalizacji, okazał się również otwarty na świat rynek pracy i migracja polskich pracowników oraz rosnące zatrudnienie w międzynarodowych korporacjach.

Słabością w 2002 roku była integracja gospodarcza - bezpośrednie inwestycje zagraniczne spadły o 28%, z 5,7 mld USD w 2001 r. do 4,1 mld USD. Nastąpił jednak silny wzrost handlu - eksport wzrósł do 56,8 mld USD z 51,4 mld USD rok wcześniej, a import do 63,2 mld USD z 58,3 mld USD.

Ranking globalizacji opracowywany jest na podstawie stopnia integracji danego kraju ze światem w sferze gospodarki, polityki, technologii i życia społecznego. Autorzy biorą pod uwagę 62 kraje, zamieszkane przez 84% ludności świata i wytwarzające ponad 96% światowej produkcji.