Blogować każdy może!

Blog to narzędzie o dużym potencjale opiniotwórczym. Jego autor, poprzez zamieszczane na nim wypowiedzi, może wpływać na świadomość czytającego. "Stąd też ważne jest z punktu widzenia firm śledzenie opinii o firmie i jej produktach już nie tylko na forach dyskusyjnych, ale także w tego typu elektronicznych publikacjach. Jednocześnie od jakiegoś czasu obecna jest tendencja zakładania przez firmy oficjalnych blogów biznesowych, które chociaż jeszcze mało u nas popularne, stanowią wartą rozważenia alternatywę lub urozmaicenie klasycznego, korporacyjnego centrum prasowego.", uważa Karolina Burzyńska, przedstawicielka firmy badawczej Gemius SA.

Trochę historii...

Za pomysłodawcę słowa 'weblog' uważa się Jorna Bargera, twórcę wczesnego bloga RobotWisdom. Pierwszy raz użył on tego sformułowania w 1997 r. Początkowo blogging sprowadzał się do umieszczania na stronie WWW linków prowadzących to ciekawych - z punktu widzenia autora - miejsc w Internecie. Autorstwo skróconej wersji tego słowa, czyli 'blog' należy do Petera Merholza, który w 1999 r. na łamach swojej witryny podzielił wyraz 'weblog' na dwa odrębne słowa 'we blog'.

Pierwszym na świecie blogiem była pierwsza strona internetowa, umieszczona w zasobach Internetu 6 sierpnia 1991 roku (jej twórcą był Tim Barners-Lee, wynalazca WWW). Zawierała ona miedzy innymi wyjaśnienia, czym jest World Wide Web, jak zdobyć przeglądarkę internetową i uruchomić serwer 'webowy'. Stanowiła ona także pierwszy na świecie słownik internetowy. Zarchiwizowaną zawartość tej strony można obejrzeć tutaj.

Począwszy od 1999 r. liczba blogów zaczęła gwałtownie rosnąć. Pierwsze listy blogów tworzone przez pionierów bloggingu m. in. Jesse Jamesa Garretta (a:http://www.jjg/net/infosift}}Infosift, czy Camerona Barnetta (CamWorld) poszerzały się o kolejne pozycje w takim tempie, aż wreszcie autorzy zestawień zaczęli umieszczać na nich tylko wybrane blogi (np. te, które sami czytali). W gronie weteranów trzeba także wymienić blogi RebeccaBlood, TomalakNews oraz Scripting News.

Termin 'blog' popularyzował się z czasem, głównie dzięki pojawieniu się w Internecie narzędzi ułatwiających publikację dzienników online. Pierwszym tego typu narzędziem były witryny Pitas i Blogger (którą w 2004 r. wykupił koncern Google). W tym samym roku dołączyły do nich Edit This Page i Velocinews (bardziej zaawansowani blogerzy do publikacji blogów używają oprogramowania działającego po stronie serwera, jak choćby Movable Type, bBlog, WordPress, b2evolution czy Serendipity. Niektórzy tworzą własne blogi od podstaw przy użyciu skryptów PHP, CGI i innych). W 2003 r. terminy 'weblog', 'weblogging' i 'weblogger' zostały dodane do słownika Oxford English Dictionary.

Pierwsze blogi składały się przede wszystkim z autorskich zapisków twórców oraz linków do innych, podobnych/wartościowych blogów. Wiele dziś istniejących blogów tworzonych jest w podobny sposób, przy czym linki do innych stron opatrzone są zwykle komentarzem autora, w którym zgadza się on lub nie z ich zawartością, wskazuje na nowe fakty, lub prezentuje inne poglądy na omawiane tam kwestie. W 2004 r. blogi osiągnęły zaś status źródeł informacji o kształtowaniu się opinii społecznej. Między członkami społeczności blogerów wciąż trwa dyskusja, czy - z racji innego, osobistego i subiektywnmego, ujmowania zdarzeń i informowania o nich - blogging można nazwać dziennikarstwem. Wielu autorów blogów odcina się od mediów 'mainstreamowych', gdy tymczasem inni udzielają się w oficjalnym radiu lub prasie.

Trochę liczb...

Zjawisko bloggingu urosło do rangi fenomenu na skalę światową. Nic więc dziwnego, że poświeca mu się wiele badań i analiz. Jedno z takich badań przeprowadziła w 2002 r. firma badawcza Perseus Development. Pracownicy firmy, w oparciu o wyniki analiz ponad 3,5 tys. blogów założonych w portalach Blog-City, BlogSpot, Diaryland, LiveJournal, Pitas, TypePad, Weblogger i Xanga, opracowali raport, z którego wynika, że spośród szacowanej liczby 4,12 miliona istniejących tam dzienników, 66 % z nich (2,72 mln) nie było aktualizowanych od co najmniej 2 miesięcy (1,09 mln okazało się jedynie jednodniowymi inicjatywami ich autorów, zaś pozostałe 1,63 mln było aktualizowane średnio przez 126 dni). Najstarszy porzucony blog utrzymywano w sieci przez 923 dni.

Jak wynika z raportu, blogi aktywne były aktualizowane średnio co dwa tygodnie, zaś przeciętny ich rozmiar to 26,4 kB (nie licząc grafik i skryptów zewnętrznych, np. w języku Java). Zdecydowaną większość (ponad 92 %) wśród bloggerów stanowią ludzie młodzi, przed 30. rokiem życia. Typowy autor bloga to nastolatka (ucząca się w szkole średniej), aktualizująca swój dziennik dwa razy w miesiącu. Perseus Development ocenia, że pod koniec ubiegłego roku istniało ok. 10 milionów blogów. Większość z nich jednakże nie była aktualizowana od dawna lub została w ogóle porzucona. "Aktualizacja blogów jest indywidualną sprawą ich właścicieli - są blogi uaktualniane codziennie, ale też i takie, w których nowe wpisy pojawiają się kilka razy w miesiącu. Blogi najbardziej popularne (najchętniej czytane) wymuszają na ich autorach częste wpisy.", ocenia Piotr Tchórzewski z portalu Onet.pl.

Z danych zgromadzonych przez firmę Technorati (badanie z listopada 2004 r.), zajmującą się wyłącznie analizą rozwoju bloggingu, liczba blogujących na świecie podwaja się co pięć miesięcy. Natomiast firma Pew Internet & American Life donosi, że nowy blog powstaje co 5,8 sekundy (co daje w sumie 15 tys. blogów dziennie). Badania tej firmy wskazują, że 11 % internautów regularnie czytuje blogi, co pokrywa się z wynikami sondy przeprowadzonej przez PC World.

Które blogi są najpopularniejsze? Z analizy kategorii tematycznych polskich serwisów oferujących prowadzenie dziennika online wynika, że są to ogólne pamiętniki internautów. "Oprócz typowych pamiętników czy stron poświęconych idolom ze świata popkultury - zauważyliśmy dużą popularność stron dotyczących 'wirtualnych adopcji' zwierząt i 'wirtualnych stadnin lub schronisk'. W czołówce top-blogów znajdują się również strony, na których użytkownicy wymieniają się tworzonymi przez siebie grafikami", informuje Damian Korostyński z portalu Tenbit.pl (przy czym klientami tego portalu są najczęściej nastolatki).

Trochę o pieniądzach...

Jeżeli blog cieszy się zainteresowaniem czytelników, jego autor może zarobić na jego popularności dzięki umieszczaniu w swoim dzienniku reklam. O naprawdę dużych dochodach mogą poważnie - i realnie! - myśleć Ci bloggerzy, którzy mogą pochwalić się oglądalnością na poziomie kilkunastu tysięcy odsłon dziennie. Umieszczanie reklam w blogach nie jest jednakże jedynym sposobem na zarabianie pieniędzy - Nick Denton, magnat medialny, którego witryna Gadget-blog poświęcona jest nowinkom technicznym, czerpie zyski z płatnych odnośników prowadzących do takich gigantów jak Amazon.com. Blogi są także pomocne w sprzedaży książek i muzyki, czego przykładem jest pisarka Claire Berliński, która zamieszczała na stronach bloga rozdziały swojej książki "Loose Lips". Nie należy pomijać znaczenia blogów w prowadzeniu kampanii politycznych - Howard Dean, amerykański polityk, wspomagał swoją kampanię wyborczą korzystając z dobrodziejstwa blogów. W Stanach Zjednoczonych zresztą tradycja korzystania z blogów przy okazji znaczących wydarzeń politycznych jest dość powszechna.

Adam Kwaśniewski, dyrektor handlowy firmy AdNet ocenia, że - jeśli chodzi o emisję reklam - obecnie na polskim rynku blogi wykorzystywane są raczej w standardowy sposób - przy sprzedaży reklam istotny jest zasięg (ilość odwiedzających internautów), ilość odsłon i profil użytkowników. "Natomiast na zachodnich rynkach staje się to juz całkiem odrębnym nurtem reklamowym. Pojawiają się 'product placement'. Pojawiają się cale blogi reklamowe kreowane pod konkretne kampanie. Tworzone są sieci reklamowe wyspecjalizowane w sprzedaży reklam na blogach. Blogi dostarczają marketerom nieocenionych informacji na temat zachowań konkretnych grup celowych, aspiracji, trendów itp - lepiej niż jakiekolwiek moderowane tzw. focus grupy. Wraz z dorastaniem kolejnych grup, dla których aktywność online jest równie naturalna jak offline rola blogow będzie rosła.", przekonuje Kwaśniewski.

Na uwagę zasługuje również fakt, iż niektórzy właściciele blogów rezygnują całkowicie z pracy, aby poświęcić się swoim internetowym publikacjom i zarabiać właśnie na nich (nie musi to być koniecznie umieszczanie w blogu reklam - w niektórych przypadkach blogerzy proszą swoich czytelników o wsparcie finansowe).

Umieszczanie reklamy w blogu umożliwia kilka specjalnych, zautomatyzowanych usług, takich jak BlogAds czy Google AdSense. Działanie tej ostaniej np. wykorzystuje silnik wyszukiwarki Google, umieszczając banery reklamowe na stronach najpełniej odpowiadających zawartości przekazu reklamowego (oczywiście tych, których autorzy są członkami programu Google AdSense). Wszystko, co musi zrobić właściciel bloga, to umieścić na swojej stronie kilka linijek kodu HTML. Henry Copeland, założyciel BlogAds, przekonuje, że jego firma zamieszcza na blogach dziennie od 50 do 100 reklam, opłącanych nawet przez takich gigantów jak Walt Disney Co. czy Sharp Electronic.

Reklamowanie za pośrednictwem blogów wydaje się mieć duże perspektywy rozwoju. Przede wszystkim, firmy mają okazję aby trafić z reklamą do niedostępnych wcześniej audytoriów. Po drugie: w środowisku, którego członkowie dzielą ten sam zasób wiedzy (a takim jest niewątpliwie blogosfera), idee rozprzestrzeniają się szybciej i efektywniej. Może to znacząco wpłynąć na sukces kampanii reklamowej - popularyzację marki i utrwalenie jej w świadomości potencjalnych klientów.

Kilkadziesiąt tysięcy aktywnych blogów w polskim internecie jednoznacznie wskazuje, że jedna z najmłodszych form elektronicznej komunikacji nie tylko przyjęła się wśród użytkowników polskiej sieci, ale zyskała ich sympatię - przekonuje Karolina Burzyńska. "Internauci mają do dyspozycji narzędzie tanie, łatwe w obsłudze, pozwalające na zaznaczenie swojej obecności w sieci oraz na nieskrępowane komunikowanie opinii, postaw. Można przewidywać, że blogging będzie się nadal dynamicznie rozwijał, chociażby na podstawie rosnącego zainteresowania prowadzeniem i śledzeniem treści blogów przez przedsiębiorców" - dodaje przedstawicielka firmy Gemius.